مفسران مدرسه مکهمفسران مدرسه تفسیری مکه به ریاست عبدالله بن عباس است. ۱ - پیشینهگروهی از تابعان که در مکتب تفسیری عبدالله بن عباس در مکه حاضر می‌شدند و چگونگی تفسیر قرآن کریم را از او می‌آموختند، مدرسه تفسیری مکه را تشکیل دادند. عبدالله بن عباس که والی امام علی علیه‌السّلام بر بصره بود، در سال ۴۰ ق و پس از شهادت آن حضرت علیه‌السّلام به مکه مهاجرت کرد و در آن جا علاوه بر تصدی حکومت، به نشر معارف قرآنی پرداخت و در حوزه و مکتب تفسیری او شخصیت‌های بزرگی تربیت شدند و آثار گرانقدری از خود بر جای نهادند؛ چنان که ابن تیمیه می‌گوید: اما در زمینه تفسیر، داناترین مردم به تفسیر، مردم مکه هستند؛ زیرا اینان اصحاب ابن عباسند. مدرسه تفسیری مکه تا سال ۸۶ ق (سال وفات ابن عباس) فعال بود. ۲ - اسامی مفسران مدرسه مکهاسامی گروهی از مفسران مدرسه مکه عبارت است از: ۱. ابومحمد (ابوعبدالله) سعید بن جبیر بن هشام اسدی : وی حبشی بود و قرائت و تفسیر را از ابن عباس آموخت. وثاقت وی اتفاقی است. سعید در سال ۹۵ ق به دست حجاج بن یوسف ثقفی کشته شد؛ ۲. ابوالحجاج مجاهد بن جبر مکی مخزومی (۲۱ - ۱۰۴ ق): از معتمدترین شاگردان ابن عباس بود؛ ۳. ابوعبدالله عکرمه بربری مدنی مولی ابن عباس: وی از بربر مغرب بود و نزد بسیاری از علمای جرح و تعدیل به وثاقت شهرت دارد؛ ۴. ابوعبدالرحمن طاوس بن کیسان یمانی حمیری : ابن عباس در حق وی گفته است: من گمان می‌کنم طاووس اهل بهشت است؛ ۵. ابومحمد عطاء بن ابی رباح مکی (۲۷ - ۱۱۴ ق). [۱]
معرفت، محمد هادی، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج۱، ص۳۱۶.
[۳]
عک، خالد عبد الرحمان، الفرقان و القرآن، ص۳۴۱-۳۴۴.
[۵]
کمالی دزفولی، علی، تاریخ تفسیر، ص۳۹-۴۳.
[۶]
جلالیان، حبیب الله، تاریخ تفسیر قرآن کریم، ص۷۰-۷۷.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «مفسران مدرسه مکه». |